„SPOTKANIE Z GWARĄ KRAJEŃSKĄ”
BADACZE GWARY KRAJEŃSKIEJ W NASZEJ SZKOLE
Dnia 13 czerwca 2017r. do naszej szkoły zawitali znamienici goście: pani profesor Jowita Kęcińska-Kaczmarek[1] z Wielkiego Buczka, pan Konrad Kaczmarek[2]-pisarz, pani Elżbieta Czarnotta[3]
i pan Krzysztof Poznań[4]. Wszyscy są znawcami, badaczami gwary krajeńskiej, którzy chętnie spotykają się z młodymi ludźmi, by opowiadać im, jakim skarbem jest nasz język, szanowanie tradycji, mowy przodków. Goście spoza Łobżenicy ubrani byli w przepiękne tradycyjne ludowe stroje.
Spotkanie z uczniami klasy IIa LO rozpoczęło się od wspólnego zaśpiewania „Hymnu Krajny”. Następnie pani profesor Jowita Kęcińska-Kaczmarek rozpoczęła swoją barwną, pełną powagi i humoru opowieść o obyczajach krajeńskich, historii Krajny i wyrazach-perełkach, które są prawdziwym skarbem (np. uploteczki-wstążki, kazub –pień, malki-farbki) i ich pochodzeniu. Wzruszająco zabrzmiały jej wypowiedzi o tym, jak szybko giną stare wyrazy, stare języki, a przecież –mówiła-są one dumą każdego narodu, stanowią o jego tożsamości. „Gwara to skarb, trzeba ją chronić”- przekonywała uważnie słuchającą wykładu młodzież klasy IIa.
Pani Elżbieta Czarnotta opisała swoją zawodową pracę jako nauczyciela, potem dyrektora szkoły w Głomsku. Mówiła o zaangażowaniu się w krzewienie polskiej kultury, współpracy z zespołem „Krajniacy”, pasji związanej ze zbieraniem wyrazów gwarowych, pisaniem książek, a także rękodziełem (np. z okazji 25-lecia „Panoramy Łobżenicy” przygotowała dla każdego uczestnika uroczystości kwiaty-modraki). Mówiła m.in. o książce, którą napisała wspólnie z panią profesor Jowitą Kęcińską –Kaczmarek i Romanem Rożeńskim pt. „Dwie Marie”.
Pan Konrad Kaczmarek przedstawił swoją twórczość pisarską. Przyznał, że z zamiłowania jest pszczelarzem i wiedza o pszczelarstwie pomaga mu w pisaniu książek, w których pokazuje życie zwykłych ludzi, wprowadza czytelnika w świat pogański i chrześcijański. „Życie jest piękne” –podsumował swoją wypowiedź prelegent.
Również pan Krzysztof Poznań opowiedział o swojej pasji związanej z pielęgnowaniem tradycji Krajny. Przypomniał także historię związaną z poznaniem siostry autora „Hymnu Krajny” –panią Eleonorą Jasiek. Następnie wspólnie z panią Elżbietą Czarnottą odczytał znany wszystkim wiersz pt. „Rzepka” Juliana Tuwima, ale zawierający wyrazy gwarowe.
Spotkanie było prawdziwą ucztą duchową dla wszystkich zebranych na spotkaniu: cudowne opowieści, fragmenty utworów, wyrazy gwarowe, tradycje Krajny, śpiew, powaga i humor. Goście szybko nawiązali kontakt z publicznością. Odpowiadali także – w drugiej części spotkania-na pytania uczniów. Szczególnie na jedno z nich: „Czy moglibyśmy wziąć udział w organizowanych przez Panią Profesor konferencjach naukowych?” zwróciła szczególną uwagę pani Jowita Kęcińska -Kaczmarek. Korzystając z okazji zaprosiła nas wszystkich do udziału w tym ogromnym przedsięwzięciu-Buczkowskiej Konferencji Naukowej! Bardzo ucieszyliśmy się z takiej możliwości. Goście podarowali również do szkolnej biblioteki napisane przez siebie książki.
Pani Dyrektor, która była z nami podczas spotkania z gośćmi, wręczyła wszystkim prelegentom podziękowania, a młodzież naszej szkoły -jak zawsze-przygotowała również niespodzianki. Nikola Michalska z klasy Id przepięknie zaśpiewała piosenkę „Uwierzyć ” z repertuaru Ewy Farny. Był to niezwykle udany debiut Nikoli! Wiktoria Werner podarowała gościom wykonane przez siebie własnoręcznie upominki. Pani Jowita Kęcińska- Kaczmarek otrzymała od nas także kubek z logo patrona naszej szkoły-Tadeusza Kościuszki. Troje uczniów tego dnia ubrało krajeńskie stroje należące do Towarzystwa Miłośników Łobżenicy (wypożyczone z Gminnego Centrum Kultury w Łobżenicy). Byli to: Anna Kozłowska, Wiktoria Werner i Tomasz Skiera. Prezentację o gwarze krajeńskiej zawierającą wypowiedzi uczniów klasy IIa przygotowały: Milena Szews i Barbara Zając. Zdjęcia podczas spotkania wykonywała Nikola Nosek.
Dziękujemy znamienitym gościom za przybycie do naszej szkoły! Dziękujemy wszystkim za pomoc w zorganizowaniu przedsięwzięcia. Jesteśmy przekonane, że uczniowie klasy IIa –przyszli maturzyści –jak wylosują pytanie na egzaminie ustnym związane z gwarą-zdobędą 100% punktów za odpowiedź!
Po spotkaniu młodzież mówiła, że bardzo jej się podobało, goście ujęli ich nie tylko swoją ogromną wiedzą, talentem, ale także skromnością, życzliwością i barwnym sposobem opowiadania
o sprawach dla wszystkich ważnych –naszej historii, tradycji, naszym języku.
[1] Pani Jowita Kęcińska –Kaczmarek-osobowość Krajny, mająca ogromne zasługi dla tego regionu, wykładowca dialektologii i metodyki nauczania języka polskiego w Akademii Pomorskiej w Słupsku (obecnie na emeryturze), autorka wielu książek o tematyce językoznawczej, między innymi „Małego słownika gwary krajeńskiej”.
W Wielkim Buczku (skąd pochodzi) założyła zespół folklorystyczny „Krajniacy” pielęgnujący twórczość ludową. Organizuje konferencje naukowe, konkursy propagujące ludowe obyczaje. Zdobyła „Laur Krajeński”.
[2] Pan Konrad Kaczmarek-mąż pani profesor, pisarz, emerytowany nauczyciel, autor wielu książek, w tym autobiografii, miłośnik pszczół.
[3] Elżbieta Czarnotta-były nauczyciel, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Marii Gąszczak w Głomsku, działa społecznie na rzecz kultywowania tradycji, gwary, współautorka książki ”Dwie Marie”, ma talent – spod jej ręki wychodzą prawdziwe perełki –rękodzieła.
[4] Pan Krzysztof Poznań –emerytowany nauczyciel mieszkający w Luchowie, miłośnik Krajny. Razem z panią Lucyną Kirschenstein (również miłośniczką „małej ojczyzny”, autorką bloga „Kocham Łobżenicę” )prowadzi „Rozmowy krajeńskie”), należy do Towarzystwa Miłośników Łobżenicy. To z jego inicjatywy pani profesor otrzymała nagrodę za swoje zasługi na rzecz Krajny „Laur Krajeński”.
Maria Mitek, Adrianna Meller-Osman
